Δευτέρα 20 Μαΐου 2013

Το Βαμβάκι στην τρέχουσα και την επόμενη εμπορική περίοδο 2013/2014 – Οι παγκόσμιες εξελίξεις στην αγορά Βάμβακος (Του Δρα Σταμάτη Σεκλιζιώτη)

Το Βαμβάκι στην τρέχουσα και την επόμενη εμπορική περίοδο 2013/2014 – Οι παγκόσμιες εξελίξεις στην αγορά Βάμβακος
Του
Δρα Σταμάτη Σεκλιζιώτη,
Γεωπόνου ΑΠΘ – Αρχιτέκτονα Τοπίου (Ph.D.)
Πρώην Β Ακόλουθου Γεωργικών Υποθέσεων, Υπ. Γεωργίας ΗΠΑ (Foreign Agricultural Service – FAS/USDA, Αμερικανική Πρεσβεία, Αθήνα)
Σήμερα: Σύμβουλου Γεωργικών Υποθέσεων & Περιβάλλοντος
(μέρος του παρόντος αφιερώματος έχει δημοσιευθεί στην εβδομαδιαία εφημερίδα των αγροτών «παραγωγή», Αρ. Φύλλου 24, 18/05/2013)

Οι εκτιμήσεις Παραγωγής Βάμβακος εκτός και εντός της ΕΕ
Για το ερχόμενο εμπορικό έτος βαμβακιού, Αύγουστος 2013 με Ιούλιο 2014, οι προβλέψεις Απριλίου και Μαΐου 2013 ομιλούν για ελαφρώς χαμηλότερη παραγωγή και εξαγωγές, αλλά με αυξημένα τα αποθέματα στο τέλος της περιόδου σε παγκόσμια κλίμακα. Σύμφωνα με πηγές του USDA, η επόμενη παγκόσμια παραγωγή αναμένεται στα 117,82 εκατομμύρια δέματα (480-Pound Bale) σε σχέση με τα 120,95 εκ. δέματα της περιόδου 2012/1013 (πτώση κατά 3%). Από αυτά, τα 14,0 εκ. δέματα προβλέπεται να είναι η παραγωγή των ΗΠΑ (2013), σε σχέση με τα 17,32 εκ. δέματα την προηγούμενη χρονιά (2012), άρα προβλέπεται σημαντική μείωση παραγωγής της τάξεως των 3,32 εκ. δεμάτων μόνο στις ΗΠΑ. Λόγω των μεγάλων φαινομένων ξηρασίας στις Νοτιοδυτικές Πολιτείες και των πεσμένων αποδόσεων, αναφέρεται πρόθεση των βαμβακοπαραγωγών στις περιοχές αυτές, να εγκαταλείψουν την καλλιέργεια κατά 25%, χωρίς να γίνεται σαφές εάν πρόκειται για μόνιμη κατάσταση (Πηγή:  Μηνιαία έκθεση, Αναπληρωτή Υπουργού Γεωργίας Joseph W. Glauber, USDA). Προβλέψεις για πτώση της παραγωγής αναφέρονται και για την Κίνα, την Τουρκία, το Μεξικό ακόμη και την Ελλάδα. Τα κενά από τις παραγωγές αυτές αναμένεται να συμπληρωθούν «εν μέρει» από τη Βραζιλία την Ινδία, το Πακιστάν και την Αυστραλία.  
Στην ΕΕ-27 η παραγωγή βάμβακος για το 2013 προβλέπεται στα 1,22 εκ. δέματα (μόνο από Ελλάδα με 80% και Ισπανία με 20%). Καλλιεργείται μια συνολική έκταση 353.000 εκταρίων (ή 3,53 εκ. στρέμματα) η οποία από το 2010 παρουσιάζει αύξηση κατά 17% περίπου. Η παραγωγή από την έκταση αυτή εκτιμάται για το 2012 στους 354.000 ΜΤ (σε σύσπορο προϊόν).




300 εκατομμύρια στρέμματα βαμβάκι παγκοσμίως
Η συνολική έκταση που καλλιεργείται παγκοσμίως με βαμβάκι εκτιμάται (από τις σπορές του 2012) στα 30 εκατομμύρια εκτάρια (300 εκατομμύρια στρέμματα) εκ των οποίων τα 24,3 εκ. εκτάρια (81%) είναι γενετικά τροποποιημένο βαμβάκι όπως το Bt Cotton, το STC Stacked traits cotton, Herbicide tolerant cotton, etc). Η κύριες γενετικά τροποποιημένες καλλιέργειες
όπως σόγια, καλαμπόκι, βαμβάκι, τεύτλα, ελαιοκράμβη, μηδική και άλλες, επιδεικνύουν αυξητικές τάσεις, με την Βραζιλία και τη Νότιο Αφρική να προηγούνται με ποσοστά της τάξεως του 6% έως 26% ετησίως, αντίστοιχα. Το ΓΤ βαμβάκι ακολουθεί τους ρυθμούς αυτούς σε περιβάλλον δύο σχολών σκέψης, των υπέρ (pro-GMO) και των κατά (GMO free) με την πρώτη να κερδίζει σημαντικό έδαφος στις τρίτες χώρες αλλά και στις αναπτυγμένες, την δε δεύτερη να αντιστέκεται σθεναρά κυρίως στον Ευρωπαϊκό χώρο.
Δεν επιτρέπεται στην Ευρωπαϊκή ένωση η καλλιέργεια Γενετικά Τροποποιημένου Βαμβακιού, αλλά δεν υπάρχουν και περιορισμοί στις εισαγωγές ίνας βάμβακος που προέρχονται από Γενετικά Τροποποιημένες Ποικιλίες. Εξαίρεση αποτελεί η Ισπανία η οποία τα τελευταία 15 χρόνια έχει κάνει 65 πειραματικές καλλιέργειες βαμβακιού Bt και ανθεκτικά “Traits” σε μυκητολογικές προσβολές και την ξηρασία.
Στη χώρα μας δεν έχει γίνει συζήτηση για το θέμα ούτε καν έχει ξεκίνησε, μάλλον θα λέγαμε αποκλείεται κάθε συζήτηση, και δεν δίδεται και η ευκαιρία στον επιστημονικό κόσμο να περάσει προς τα έξω τις δύο διαφορετικές απόψεις (προς αγρότες και καταναλωτές). Τα μέσα ενημέρωσης αποφεύγουν συστηματικά να ανοίξουν το θέμα στο όνομα μιας επιλεκτικής «περιβαλλοντικής» ή «διατροφικής» ευαισθησίας, οι δε πολιτικές παρατάξεις και οι οικολογικές μη κυβερνητικές οργανώσεις θεωρούν ότι ο εκ των προτέρων «αφορισμός» των ΓΤΟ, τους κάνει περισσότερο δημοφιλείς με πολιτικά και επικοινωνιακά οφέλη. Χώρες της ΕΕ που απορρίπτουν ή αποδέχονται την αγροτική βιοτεχνολογία όπως η Αυστρία και η Γαλλία από τη μια μεριά και η Βρετανία και Ισπανία από την απέναντι, αφιέρωσαν σημαντικό χρόνο και έδωσαν βήμα στον επιστημονικό τους κόσμο πριν πάρουν τις όποιες πολιτικές αποφάσεις υιοθέτησης ή απόρριψης.  
Δυστυχώς, στη χώρα μας ο δικός της ερευνητικός επιστημονικός κόσμος σπανίως «υπάρχει» στην επικαιρότητα (ελάχιστες οι εξαιρέσεις), μάλιστα πρόσφατα εγκαταλείπει τη χώρα μαζικά, δεν του ζητείται να εκφράζει απόψεις για «καυτά» θέματα (παρά μόνο για τα ανώδυνα), τα δε κυρίαρχα μέσα ενημέρωσης δείχνουν να παραβλέπουν τις εξελίξεις έξω από τα σύνορα και τα μεγάλα γεγονότα στον διεθνή αγροδιατροφικό στίβο, τα οποία ούτε παρακολουθούνται ούτε προβάλλονται όσο χρειάζεται. Η συνήθης πρακτική περιλαμβάνει γενικές (στα πεταχτά) αναφορές με αναπαραγωγή ειδήσεων και εισαγόμενες απόψεις, ενώ όλα συμβαίνουν στο πρόχειρο και το περιληπτικό. Η νοοτροπία αυτή δεν βοηθά την εθνική αγροτική υπόθεση και όχι μόνο για τους ΓΤΟ (θέμα «καυτό» που σίγουρα παράγει και συζητήσεις και αμφισβητήσεις και συγκρούσεις), αλλά και για πολλές άλλες καινοτομίες, η υιοθέτηση των οποίων θα μπορούσε να επιλύσει χρονίζοντα προβλήματα της ελληνικής γεωργίας και κτηνοτροφίας.

Οι εξελίξεις στην αγορά  βαμβακιού
Η παγκόσμια αγορά βαμβακιού εισέρχεται στο εμπορικό έτος 13/14 με απόθεμα 84,78 εκ. δέματα στο τέλος της περιόδου 12/13, ενώ στο τέλος της επόμενης περιόδου (εντός του 2014) αναμένεται να βρεθεί με αυξημένα αποθέματα της τάξεως των 92,74 εκ. δεμάτων. Πλην της Κίνας, όλα τα υπόλοιπα αποθέματα θα είναι μειωμένα κατά περίπου 2%. Τα αυξημένα αποθέματα στο σύνολό τους, αποδίδονται στην πολιτική της Κίνας η οποία με κάθε τρόπο συγκεντρώνει βαμβάκι για την βιομηχανία της (νηματουργία, υφαντουργία). Πάντως η παγκόσμια ζήτηση βαμβακιού αναμένεται να αυξηθεί κατά 2% στην επόμενη χρονιά λόγω της «προεκτιμούμενης» ελαφράς αύξησης του παγκόσμιου ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος (GDP).
Η παγκόσμια εμπορευσιμότητα βάμβακος αναμένεται να μειωθεί στην επόμενη περίοδο με πτώση κατά 12% καθώς η Κίνα και η Ινδία θα μειώσουν κάθετα τις εισαγωγές τους. Για το Πακιστάν, την Τουρκία και το Μεξικό και μερικούς ακόμη, αναμένεται να καλύψουν «εν μέρει» το εμπορικό κενό, με αυξημένες τις εισαγωγές τους προς κάλυψη των αναγκών τους.
Στο τέλος της τρέχουσας εμπορικής περιόδου 2012/2013 η Κίνα θα βρεθεί με απόθεμα 48 εκ. δέματα. Σύμφωνα με τις τρέχουσες εμπορικές πολιτικές της Κινέζικης Κυβέρνησης (διασφάλιση αποθεμάτων, πολιτική τιμών, εισαγωγικές ποσοστώσεις βάμβακος, κλπ) προβλέπεται ότι η Κίνα θα εισάγει περί τα 12 εκ. δέματα στη νέα περίοδο 2013/2014 και θα προσθέσει άλλα 10 εκ. δέματα στα αποθέματα του 2014, καθώς οι αγορές «ασφαλείας» υπερβαίνουν τις όποιες πωλήσεις της. Τελικά τα αποθέματα της στο τέλος της περιόδου υπολογίζονται να αγγίξουν τα 52,8 εκ. δέματα (= 63% των παγκόσμιων αποθεμάτων). Η παραγωγή της Κίνας προβλέπεται στα 34,0 εκ. δέματα και η εγχώρια χρήση στα 36,0 εκ. δέματα για την επόμενη εμπορική σεζόν .

Το Βαμβάκι στην ΕΕ των 27
Η ΕΕ-27 χρησιμοποιεί ετησίως περίπου 840.000 δέματα και τα αποθέματά της κυμαίνονται  μεταξύ των 50.000 και 60.000 δεμάτων ανάλογα με τη χρονιά, ενώ εξάγει περί τα 1,50 – 1,60 εκ. δέματα ετησίως. Στο πρώτο μισό του 2012 η Ελλάδα πούλησε περί τους 40.000 ΜΤ βαμβάκι (εκκοκκισμένο) στην Κίνα, αν και ο βασικός αγοραστής του ελληνικού βαμβακιού είναι η Τουρκία η οποία ανάλογα με τη χρονιά απορροφά το 60-70% της ελληνικής παραγωγής. Οι ελληνικές εξαγωγές βάμβακος ανάλογα με τη χρονιά κυμαίνεται από 160,000 ΜΤ έως και 230.000 ΜΤ και πρόκειται για άριστη ποιότητα προϊόντος με ξεχωριστά χαρακτηριστικά που το κάνουν περιζήτητο.
Ο σκληρός ανταγωνισμός από την Ασιατική νηματουργία με χαμηλού κόστους προϊόντα δεν αφήνει πολλά περιθώρια ανάπτυξης της αντίστοιχης Ευρωπαϊκής. Αντίθετα οι Ευρωπαίοι υφαντουργοί προτιμούν πρώτες ύλες ασιατικής προέλευσης γα κάλυψη των αναγκών τους. Το 80% των ευρωπαϊκών εξαγωγών βάμβακος προορίζεται για την Τουρκία και την Αίγυπτο. Η ΕΕ -27 εισάγει περί τους 300.000 ΜΤ σε βαμβακονήματα κυρίως από Ινδία, Τουρκία, Πακιστάν και Αίγυπτο, ενώ εξάγει  35.000 ΜΤ περίπου στην Τυνησία, Μαρόκο, Ελβετία και Κροατία. Η εισαγωγές υφαντουργικών προϊόντων στην ΕΕ-27 εγγίζουν τους 305.000 ΜΤ ετησίως με τις εξαγωγές να κυμαίνονται μεταξύ 160.000 και 170.000 ΜΤ. Οι αριθμοί αυτοί δείχνουν αυξήσεις της τάξεως του 4-6% σε σχέση με την εμπορική περίοδο 2008/2009 στα εισαγόμενα αλλά και στα εξαγόμενα.
Για πολλά χρόνια το Αμερικανικό Εθνικό Συμβούλιο Βάμβακος επιδίδεται στη προώθηση υψηλής ποιότητας αμερικανικής ίνας βάμβακος στην Ευρώπη, για την κατασκευή προϊόντων ποιότητας. Περί τα 35-40.000 δέματα αμερικανικού βαμβακιού, κυρίως από Καλιφόρνια (τύπου pima) εισάγονται στην ΕΕ, ετησίως.
Οι ενδεικτικές τιμές σε cents/λίβρα του αμερικανικού βαμβακιού για την κατηγορία Cotlook 'A Index'  (Middling 1-3/32 inch μήκος ίνας, CFR σε Λιμάνια άπω Ανατολής) και για περίοδο 7μήνου, έχουν ως εξής:

   Μήνας
Τιμή
cents/λίβρα  
Αλλαγή
Οκτ 2012
81.95
-
Νοε 2012
80.87
-1.32 %
Δεκ  2012
83.37
3.09 %
Ιαν  2013
85.51
2.57 %
Φεβ  2013
89.71
4.91 %
Μαρ  2013
94.45
5.28 %
Απρ 2013
92.57
-1.99 %

Ο δείκτης Cotlook A είναι ο μέσος όρος των φθηνότερων 5 προσφορών από επιλογή βαμβακιού τύπο upland 19 προελεύσεων παγκοσμίως (από την Καλιφόρνια, τον Μισισίπι  την Τανζανία, την Κίνα, το Ουζμπεκιστάν, την Τουρκία, τη Βραζιλία, κλπ).
Η διακύμανση των διεθνών τιμών για την εν λόγω περίοδο, φαίνεται στο παρακάτω διάγραμμα:  




Το Ελληνικό Βαμβάκι
Το βαμβάκι στη χώρα μας αντιπροσωπεύει το 8% της αγροτικής μας παραγωγής. Περί τους 70.000 αγρότες απασχολεί η καλλιέργεια. Πέντε κύριες εκκοκκιστικές επιχειρήσεις επεξεργάζονται το 60% του παραγόμενου σύσπορου προϊόντος. Η έκταση, οι αποδόσεις και η παραγωγή δοκιμάστηκαν από σημαντική πτώση το 2006 με την εφαρμογή της νέας ΚΑΠ για το βαμβάκι. Μετά το εμπορικό έτος 2009/2010 που χαρακτηρίζεται  από χαμηλή παραγωγή, κακή ποιότητα, αθετήσεις υποχρεώσεων και προβλήματα διάθεσης, η Ελληνική βαμβακοπαραγωγή παλεύει να ανακάμψει, να ξανακερδίσει την αξιοπιστία της και τη θέση της στις αγορές. Το εμπορικό έτος 2011/12 η παραγωγή ήταν καλή και αυξημένη κατά 42% από την προηγούμενη χρονιά, λόγω αύξησης των εκτάσεων και αποτελεσματική φυτοπροστασία, παρά τα προβλήματα που προκάλεσαν οι βροχές την περίοδο της σποράς και οδήγησαν σε επανασπορές. Τελευταία, οι παραγωγοί αποζημιώνονται από κατάλληλες θερμοκρασίες αργότερα τον Αύγουστο και τον Σεπτέμβριο ώστε να συγκομίζουν καλές σοδειές. Πρέπει να σημειώσουμε ότι με επίκεντρο τον Θεσσαλικό κάμπο, αλλά και μέχρι τον Ν. Θεσσαλονίκης και τον Έβρο, το βαμβάκι, πλήττεται για τρεις συνεχείς χρονιές από το πράσινο σκουλήκι (Heliothis armigera), ενώ το κόστος των ψεκασμών για την προστασία των φυτών δεν μπορεί να καλυφθεί με την αναμενόμενη πρόσοδο. 


Στον πίνακα που παραθέτουμε του αμερικανικού Υπ. Γεωργίας, εμφανίζονται κάποιες εκτιμήσεις προσφοράς και ζήτησης για το ελληνικό βαμβάκι, του Απριλίου 2013 και για τις εμπορικές περιόδους που αναλύουμε στο παρόν άρθρο. Δίδονται ως πρόβλεψη, κάποιες πτωτικές τάσεις της ελληνικής έκτασης και παραγωγής βάμβακος της τάξεως 22-26% για την επόμενη καλλιεργητική περίοδο, χωρίς να υπάρχει επαρκής τεκμηρίωση του σκεπτικού. Είναι σαφές ότι θα χρειαστεί αναπροσαρμογή των αριθμών στην πορεία και μετά από πλήρη εικόνα όπως αυτή θα διαμορφωθεί στους επόμενους 2 – 2,5 μήνες.
Εντομολογικές προσβολές (τετράνυχος, πράσινο σκουλήκι, κλπ) και γενικώς βιολογικά αίτια παραμένουν ακόμα «αίτια μη καλυπτόμενα από τον Κανονισμό Ασφάλισης ΕΛ.Γ.Α». Οι έλληνες βαμβακοπαραγωγοί παραμένουν και περιμένουν ώστε οι πρόσφατες δεσμεύεις του κ. Υπ. Γεωργίας να υλοποιηθούν ώστε οι ζημιές που πληρώνει ο ΕΛΓΑ για καταστροφές που αποδίδονται σε βιολογικούς παράγοντες, να γίνουν επιλέξιμες. Σύμφωνα με την Πολιτική δέσμευση, «έχει αναληφθεί προσπάθεια ώστε αυτές οι ζημιές αν θα πληρώσει ο γεωργός κάτι παραπάνω ως ασφάλιστρο για το στρέμμα, όταν κάποιοι υποστούν ζημιά από το πράσινο σκουλήκι να μπορεί ο ΕΛΓΑ να τους καλύπτει. Με τη νέα ΚΑΠ από 1/1/2014 θα καλύπτονται όλα αυτά, ακόμα  και οι καταστροφές που αποδίδονται σε βιολογικά αίτια».
Εν μέσω κρίσης και δυσκολίας χρηματοδότησης του κλάδου, έχει δημιουργηθεί μεγάλη επικινδυνότητα και αβεβαιότητα από το στάδιο της καλλιέργειας μέχρι την εμπορία του ελληνικού βαμβακιού. Οι Έλληνες εκκοκκιστές για πρώτη φορά αντιμετωπίζουν τεράστιες δυσκολίες λόγω μη διάθεσης κεφαλαίων κίνησης, γεγονός που δεν βοηθά στην χρονικά «κατάλληλη» πώληση του προϊόντος αν και οι διεθνείς τιμές είναι γύρω στο 1 δολάριο ΗΠΑ/λίβρα. Χωρίς τραπεζική βοήθεια πολλά εκκοκκιστήρια και συνεταιρισμοί αδυνατούν  να κρατήσουν τα προϊόν μέχρις ότου οι διεθνείς τιμές θα βελτιώνονται συνεχώς, π.χ. μέχρι τον Ιανουάριο και έως τα μέσα Μαρτίου. Το δε θέμα επιβίωσης των συνεταιριστικών οργανώσεων και όσων διαθέτουν εκκοκκιστήρια σε λειτουργική κατάσταση παραμένει ανοικτό, όταν ο παλαιός και εύκολος δανεισμός, πολλάκις με την εγγύηση του δημοσίου ή με επιδοτούμενα επιτόκια και χωρίς εμπράγματες διασφαλίσεις, αποτελούν πλέον παρελθόν. Επί πλέον ξένοι αγοραστές που υπέστησαν τις συνέπειες από την αθέτηση συμφωνιών, στρέφονται σε λιγότερους, επώνυμους και πιο αξιόπιστους προμηθευτές στην ελληνική αγορά, απομονώνοντας τους αναξιόπιστους και όσους τους έβαλαν σε περιπέτειες στο κοντινό παρελθόν.
Γενικώς οι Έλληνες εκκοκκιστές δεν προχωρούν σε συμβόλαια με τους βαμβακοπαραγωγούς αλλά ανταγωνίζονται μεταξύ τους ποιος θα συγκεντρώσει την περισσότερη και καλύτερη ποσότητα παραγωγής, ενίοτε καταφεύγοντες σε καταβολή προκαταβολής καπαρώνοντας σοδειές. Οι τιμές παραγωγού (σύσπορου) μπορούν να εκκινήσουν με 0.40 €/κιλό στην αρχή της συγκομιδής και να φτάσουν και τα 0,90 €/κιλό στα μέσα Νοεμβρίου ανάλογα με τη χρονιά, τουλάχιστον με τα δεδομένα του 2012.  
   
Μια συκοφαντική δυσφήμιση που «συντηρείται»
Το ελληνικό βαμβάκι έχει αφ’ ενός υποστεί πολλαπλά χτυπήματα από τις αναμορφωμένες ΚΑΠ και αφετέρου δέχεται και πυρά «εκ των έσω», με πολλούς αναλυτές να τα θεωρούν άδικα και επιζήμια για την ελληνική αγροτική οικονομία. Είναι ελάχιστοι οι υποστηρικτές της καλλιέργειας που επιχειρηματολογούν (σε επιστημονική βάση) και δυστυχώς αναρίθμητοι οι καταγγέλλοντες σε «περιρρέουσα ατμόσφαιρα καφενείου». Οι τελευταίοι επιστρατεύουν μία άποψη περί «οικολογικής καταστροφής» που προκαλεί η καλλιέργεια στη χώρα μας αγνοώντας, αλλά και θλιβερά παραβλέποντας τις πραγματικές και πολλαπλάσιες καταστροφές στο φυσικό μας περιβάλλον από άλλα σοβαρότερα αίτια, φυσικές ή ανθρωπογενείς δραστηριότητες στην ελληνική ύπαιθρο. Ομιλούν άνθρωποι που δεν έχουν απολύτως καμία γεωπονική παιδεία ή γνώση, μεταδίδουν «ελαφρά τη καρδία» αβάσιμες πληροφορίες συκοφαντώντας την καλλιέργεια, τον τεράστιο κόσμο της και ένα διεθνώς πολύτιμο βιομηχανικό προϊόν. Όλα αυτά συμβαίνουν ανενόχλητα, ακούγονται κατά συρροή και «ανοήτως» (συχνά και από πολιτικά στόματα), ενώ οι πάντες (λόγω μόδας) προτιμούν να επιχειρηματολογούν (συνήθως αόριστα και συγκεχυμένα) υπέρ μιας «άλλης – αγνώστου- γεωργίας», υπέρ κάποιων νέων καλλιεργειών, ξενικών, αδοκίμαστων, αμφιβόλου αποδοχής από τις αγορές, αμφισβητούμενων αποδόσεων και μεγεθών αγροτικού εισοδήματος που θα πείθουν, όταν μάλιστα ο ανταγωνισμός από χώρες οι οποίες τις υιοθέτησαν εδώ και χρόνια ως «ενδημικές» και δικές τους, είναι αμείλικτος.  
Δεν υπάρχουν σοβαρές και δημοσιευμένες μελέτες ή έρευνες σε έγκυρα επιστημονικά έντυπα που πιστοποιούν το επιχείρημα ότι το «βαμβάκι βλάπτει» το περιβάλλον περισσότερο από άλλες καθημερινές δραστηριότητες στην πόλη και την ύπαιθρο. Δεν υπάρχουν Μελέτες Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ) ή Ειδικές Περιβαλλοντικές Μελέτες (ΕΠΜ) που στοιχειοθετούν «περιβαλλοντικές ζημιές» άρα και συγκεκριμένο υπόβαθρο σύνθεσης περιβαλλοντικών μέτρων για μια ή περισσότερες γεωγραφικές περιοχές της χώρας, με παράλληλο θεσμικό πλαίσιο «δράσεων πρόληψης»…!!!  Μόνο συγκριτικές μελέτες μεταξύ τριών ή τεσσάρων καλλιεργειών π.χ. βαμβακιού, καλαμποκιού, τεύτλων και βιομηχανικής τομάτας μπορούν να προσφέρουν εγκυρότητα λόγου και επιχειρημάτων. Παράμετροι όπως το υδροβόρο της κάθε καλλιέργειας, το λιπασματοβόρο, τα φορτία χημικών εισροών φυτοπροστασίας, τη διάβρωση και απώλεια γόνιμου εδάφους, την αλλοίωση ποιοτική και ποσοτική του υδροφόρου ορίζοντα, κλπ, εφόσον ποσοτικοποιηθούν και αξιολογηθούν θα μπορέσουν να αποτελέσουν βάση συζήτησης. Το καλαμπόκι π.χ. είναι τρεις φορές πιο υδροβόρο από το βαμβάκι, αλλά καταφέρνει να ξεφεύγει των συκοφαντιών όπως και άλλες απαιτητικές εκτατικές καλλιέργειες σε όγκο και είδος εισροών ….  

Μερικές γενικές αρχές αναδιοργάνωσης του κλάδου
Το βαμβάκι μπορεί να αποτελέσει χρυσοφόρο προϊόν για τη χώρα όταν θα καταφέρει να συνδυάσει :
  • Την ακριβή ζωνοποίηση της καλλιέργειας βάμβακος (ορθή χωροταξική κατανομή)
  • Την ενίσχυση της έρευνας με «ανασύσταση» του Ινστιτούτου Βάμβακος 
  • Τη συμβολαιακή καλλιέργεια, την προώθηση της βιολογικής καλλιέργειας και επιλογή των καταλληλότερων συμβατικών ποικιλιών (οικολογικό βαμβάκι, κλπ)
  • Εξεύρεση τρόπου διασφάλισης κεφαλαίων κίνησης μέσα από ένα ειδικά σχεδιασμένο λειτουργικό πλαίσιο για παραγωγούς και μεταποιητές (μέσα από ομάδες παραγωγών, αναδασμό και την optimum χρήση μηχανολογικού εξοπλισμού και καινοτόμων καλλιεργητικών πρακτικών).
  • Το άριστο γενετικό υλικό από 100% πιστοποιημένο σπόρο
  • Αυστηρούς ελέγχους για τη νόθευση και το παραεμπόριο σπόρων (πολλά τα κρούσματα που καταγγέλλονται από το εμπόριο σπόρων και άλλη τόση η κώφωση του ΥΠΑΑΤ για την «παρα-αγορά» απιστοποίητου γενετικού υλικού)
  • Την όλο και μεγαλύτερη στόχευση στην ομοιογένεια του τελικού προϊόντος (όσο περισσότερο ομοιογενές βαμβάκι διατίθεται από τους παραγωγούς τόσο μεγαλύτερη η ζήτηση από εμπόρους και μεταποιητές). Υιοθέτηση της «ομοιογενούς» και πιστοποιημένης μπάλας (δέμα) συγκεκριμένων ποιοτικών χαρακτηριστικών (μέσα από βαθμονόμηση HVI) αλλά και της ομαδοποίησης ομοιογενών δεμάτων.  
  • Τις σύγχρονες γεωργικές πρακτικές ακριβείας με παρουσία εκπαιδευμένων για τον σκοπό Γεωπόνων εφαρμογών (Υιοθέτηση της Γεωργίας Ακριβείας σε εθνική κλίμακα)
  • Άμεση εξεύρεση τρόπων ασφάλισης της σοδειάς από βιολογικά αίτια  (ΕΛΓΑ)
  • Επιστημονική καθοδήγηση για εφαρμογές κατάλληλης αμειψισποράς, για περιβαλλοντικούς, παραγωγικούς και εισοδηματικούς λόγους (με εξασφάλιση παράλληλου εισοδήματος από ενδιάμεσες καλλιέργειες και εναλλακτικές χρήσεις γης)
  • Τις τεχνικές εξοικονόμησης νερού μέσα από αρδεύσεις αυτομάτου ελέγχου (automatic dripping system, επιφανειακά δίκτυα ακόμα και υπόγεια συστήματα άρδευσης SDI)
  • Σωστό μάρκετινγκ και προώθηση του Ελληνικού Βαμβακιού στις διεθνείς αγορές (υπάρχουν πολλοί λόγοι να επινοηθεί ένα αντιπροσωπευτικό brand name για το ελληνικό προϊόν), λαμβάνοντας υπόψη τις άριστες συνθήκες παραγωγής του στο ελληνικό έδαφος (πιθανή ανασύσταση ενός οργανισμού βάμβακος στην ίδια στέγη με το ΥΠΑΑΤ, αλλά με καθαρά εμπορικούς στόχους προώθησης και προβολής του προϊόντος, δηλαδή μία προώθηση generic) .
  • Εναλλακτικά, ιδιωτικά και ανεξάρτητα, ο παραγωγικός, εμπορικός και μεταποιητικός κόσμος που ζει από το βαμβάκι θα μπορούσε να συστήσει Εθνικό Συμβούλιο Βάμβακος, με στόχο την προώθηση του προϊόντος στις εγχώριες, κυρίως τις ξένες αγορές, απαλλαγμένο από συνδικαλιστικές, συντεχνιακές και συνεταιριστικές πρακτικές και νοοτροπίες του παρελθόντος.              

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου